Pelham, Dressuurstangen & accessoires

Hoe werkt de pelham?

Een pelham combineert de functie van een stangenbit met die van een watertrens en wordt hoofdzakelijk gebruikt in de springsport op hoog niveau. Het bestaat uit een gebroken of ongebroken bit met zijbevestigingen die stevig met het mondstuk verbonden zijn. Bovendien is er een kinketting aan vastgemaakt, vergelijkbaar met een stangenbit. Een pelham wordt echter gebruikt zonder hoofdstel.
Net als een stangenbit heeft een pelham een hefboomwerking met aangrijpingspunten op de belading, kin en hals. Wanneer de teugels worden opgenomen, draait de zijwaarts gelegen bovenboom naar voren en werkt zo in op de hals, terwijl de onderboom naar achteren kantelt. Vanaf een hoek van 45 graden tussen de mondspleet en het onderste pelhampak komt de kinketting in het spel om de aanzet van de hefboomwerking te beperken. Dit voorkomt dat de trekkracht te groot wordt en dat het paard naar binnen krult of naar beneden zwenkt.
De lengte van de zijstukken speelt een belangrijke rol voor de reactie: Korte onderstukken veroorzaken een snellere reactie van het paard, maar hebben niet zo'n hard effect als lange onderstukken. Omgekeerd hebben lange onderbogen een vertraagd effect, maar kan er meer druk worden uitgeoefend op de hals van het paard. Een snelle reactie is belangrijk in het springparcours, daarom is een pelham met korte onderboog in het voordeel. Dat komt omdat ze ook sneller de druk van de tong en de hals van het paard halen zodra de ruiter met de hand toegeeft. Dit is vooral belangrijk vóór de sprong, zodat het springproces niet tot een fout leidt. Daarom vind je in onze onlineshop alleen pelhams met korte onderbogen tot 6 cm.

Hoe wordt de pelham juist vastgegespt?

Een pelham heeft twee ringen waarin het dubbele paar teugels wordt vastgegespt. Dankzij de pelhamriem, die als verbindingsstuk tussen de trens en de dubbele kandareringen werkt, is het ook mogelijk om met slechts één paar teugels te rijden.
In de eerste plaats moet de pelham in de juiste maat worden gekocht, zodat de zijkanten goed aansluiten tegen de chaps van het paard. Daarom worden pelhams zoals bustrens of kneveltrens, die ook vaste zijstukken hebben, 0,5 tot 1 cm kleiner gekozen dan een watertrens. Dit is de enige manier om ervoor te zorgen dat de pelham rustig in de mond ligt.
Een pelham moet altijd worden bereden met een kinketting, die de trekkracht op de hals beperkt vanuit een hoek van 45 graden tussen de mondopening en de onderboom. De lengte van de ketting moet daarom zo worden gekozen dat dit geval zich voordoet. Aangezien de onderste takken van de kaak van het paard zeer gevoelig zijn en direct onder de huid liggen, wordt een kinketting met vulling aanbevolen, zodat de kettingschakels niet direct op de takken drukken. Een onderlegger voor de kinketting van leer of rubber vind je bij onze bit accessoires.

Hoe gesp je de kinketting juist?

Een stangenbit en een pelham moeten altijd worden gebruikt met een kinketting, die door middel van haken aan het bit is bevestigd. Dit beperkt de trekkracht op de hals en voorkomt dat het paard te hard inrolt. Een kinketting moet zo worden vastgegespt dat de onderste boom van het bit in een hoek van maximaal 45 graden ten opzichte van de mondspleet kan staan. Als je de kinketting te lang gespannen houdt, kan het bit nog verder dan 45 graden gedraaid worden, waardoor uiteindelijk de tong wordt afgekneld en het paard pijn krijgt. Idealiter zou je de kinketting moeten opvullen met een lederen of rubberen pad. Let er bij het vastgespen van de kinketting op dat deze niet gedraaid zit, anders wordt het voor het paard erg oncomfortabel.

Welke maat moet het dressuurstangen hebben?

Voor de maat van het dressurstang kan je je oriënteren op het onderlegtrens, dat altijd met een stangenbit moet worden gebruikt. Het onderlegtrens heeft dezelfde maat als een geschikte watertrens, maar moet smaller zijn in de breedte (10 tot 14 mm). Tenslotte wordt het dressurstang 0,5 tot 1 cm korter gekozen, zodat de zijstukken goed tegen de riemen van het paard passen. Zorg er tegelijkertijd voor dat de zijstukken niet in de mondhoeken knellen.
Bij een stangenbit speelt de lengte van de kaken een belangrijke rol in het effect ervan. Korte pakken tot 5 cm hebben een korte arm, die minder druk uitoefent op de hals en de onderkaak. Het effect is echter sneller en directer. Bij pakken van 7 cm is het omgekeerd: het effect van het stangenbit treedt later in, maar oefent meer druk uit op de hals en de onderkaak.

Welk dressuurstang voor welk paard?

Paarden reageren heel verschillend op bitten, en daarom gaat de beslissing voor het juiste bit met vallen en opstaan. Welk bit het meest geschikt is, b>hangt af van de anatomie van het paard, zijn tevredenheid met het bit en de gevoeligheid van de hand van de ruiter.
Hoe langer de onderkaken van het stangenbit zijn, hoe sterker het effect is dat ze kunnen hebben. Daarom horen vooral dressuurstang met lange pakken alleen thuis op een goed getraind paard en in de hand van een ervaren, fijne ruiter. Indien het paard alleen op een stangenbit wordt omgeschoold, kan een dressuurstang met korte onderboog worden gebruikt.
De vrijheid van de tong speelt ook een rol in het besluitvormingsproces: Paarden hebben verschillende vlezige of smalle tongen. Een uitgesproken vrijheid van de tong verhoogt de acceptatie van het stangenbit, vooral bij paarden met een vlezige tong.

Hoe meet je de maat van het dressuurstang?

Wanneer je de mond van het paard opmeet om de juiste maat van het stangenbit te bepalen, ga je op dezelfde manier te werk als bij alle andere bitten. Zowel de sterkte als de breedte van het bit zijn belangrijk en moeten worden afgestemd op de paardenmond.
Om de sterkte van het bit te bepalen, plaats je twee vingers tussen de mond van het paard. Als je een lichte druk op je vingers voelt, wordt een bitmaat van 14 tot 16 mm aanbevolen. Als je vingers nog ruimte hebben om naar boven te bewegen, is 16 tot 18 mm prima voor het stangenbit.
Voor de bitbreedte kan je een geschikte watertrens als leidraad gebruiken, die de maat van het bit zal bepalen. Het dressurstang moet dan 0,5 tot 1 cm kleiner worden gekozen dan het slokdarmbit, omdat het stangenbit op het punt in de mond van het paard ligt waar het smaller is. Voor een optimaal effect moeten de zijkanten van het stangenbit dicht bij de mondhoek liggen.