De stalling en verzorging van een paard met zomereczeem (SME)
Het verzorgen van een paard met zomereczeem (SME) vergt, zoals bij alle paarden met een aandoening, meer aandacht dan bij een gezond paard. Naast de verzorging zijn er een aantal zaken waarmee rekening moet worden gehouden op het gebied van stalling, voeding en weide-management. Wij adviseren met welke zaken er rekening moet worden gehouden als eigenaar van een paard met zomereczeem.
1. Bescherming tegen vliegen
Insectenspeeksel is de veroorzaker van eczeem. Bescherming tegen vliegen heeft daarom prioriteit bij verzorging van een paard met SME tijdens de acute fase.
Twee nuttige maatregelen zijn:
- De textiele vliegbescherming
Voor paarden die last hebben van zomereczeem is het gebruik van eczeemdekens en -maskers zinvol. In de rubriek informatie en advies over paardendekens vindt je alles over eczeemdekens.
- Het gebruik van insectwerende middelen
Welk insectenwerend middelen geschikt zijn voor het paard en waarmee rekening moet worden gehouden, bij: advies en informatie over insectenwerende middelen voor paarden.
2. Verzorging en hygiëne
Aangezien de huid van een paard met zomereczeem in de zomer zwaar belast is, moet deze op lange termijn verzorgd worden – en dat kan het best buiten het seizoen gebeuren. Paarden die aan deze huidziekte lijden, hebben doorgaans het hele jaar door stofwisseling, problemen met hun huid en vacht.
Als het zomereczeem zeer aanwezig is en gepaard gaat met schilfers, uitslag en jeuk, dienen de getroffen zones met specifieke eczeem-verzorgingsproducten te worden behandeld. Als de plekken pijnlijk en open zijn, is strikte hygiëne raadzaam. Daarnaast kunnen zalven met antibacteriele werking worden toegepast, die een infectie kunnen voorkomen.
GESELECTEERDE PRODUcTEN MET BETREKKING TOT SME
Aangezien bijna alle verzorgingsproducten voor paarden die last hebben van zomereczeem (SME) etherische oliën bevatten, wordt de vacht en de huid meestal bedekt met een vettig laagje. Vet trekt automatisch stof en vuil aan. In combinatie met open wanden vormen deze een ideale voedingsbodem voor ziektekiemen en bacteriën. Daarom is het raadzaam paarden die last hebben van eczeem, regelmatig te wassen, zodat de huid weer ontvankelijk is voor verzorgende stoffen.
Algemene accessoires voor paarden. paardendekens, zadeldekjes en verzorgingsproducten dienen regelmatig te worden gereinigd en gedesinfecteerd, vooral als deze in direct contact zijn gekomen met de wonden van een paard met SME.
3. Voeding
Aangezien zomereczeem vaak veroorzaakt wordt door stofwisselingsstoornissen, moet ervoor gezorgd worden dat het paard een dieet krijgt dat het hele jaar door aan zijn behoeften voldoet.
De volgende tips zijn raadzaam bij SME:
- Voedsel van hoge kwaliteit om leverbeschadigende stoffen te vermijden
- Vermindering van suiker, zetmeel, koolhydraten en proteïne
- Let op voer zonder toevoegingsmiddelen
- Geen kuilvoer/hooi
- Tekorten aan mineralen herkennen en zo nodig bijvoeren
Welke voederbestanddelen de huidconditie positief kunnen beinvloeden, vindt u onder „Wat is zomereczeem?“. Verdere informatie over gerichte voeding tijdens het vliegenseizoen hebben wij samengevat bij: informatie en advies over bescherming tegen vliegen.
4. Weide-management
Voor een paard, dat last heeft van zomereczeem (SME), is het van belang dat de aanwezigheid van insecten tot een minimum wordt beperkt.
Dit kan het best worden bereikt door de volgende maatregelen:
- Mest de paddock regelmatig uit en verwijder potentiële broedplaatsen voor insecten
- Ververs regelmatig het water, dek staandwater af of maak het leeg, want muggen leggen hun eitjes in water
- Insectenvallen opstellen (meer informatie hierover onder: bescherming tegen vliegen op stal)
Als algemene regel geldt dat een paard, dat last heeft van zomereczeem, niet op een vochtige weide moet laten staan. Insecten worden aangetrokken door vocht en vooral als er kleine plasjes zijn gevormd. Deze mini vijvertjes worden gebruikt als broedplaats. Potentiëel meer insectenrijke weiden zijn ook te vinden in de buurt van watermassa’s of moerassen. Een bosrand is een minder geschikte plek voor een paard dat last heeft van zomereczeem (SME). Bestaat de gelegenheid gebruik te maken van een weide die iets verder verwijderd is van de genoemde insectenrijke zones, dan zou dat in het belang van het paard, een goede optie zijn.
Voorbereidingen in de wei:
Er is altijd veel te doen ter voorbereiding van het weideseizoen. Naast het verwijderen van onkruid en giftige planten, moet u ook de omheiningen van de weide onderhouden worden en de weide opnieuw bezaaid en bemest worden. Als paard met SME naar de wei gaat, kan bij het onderhoud van de wei reeds rekening worden gehouden met de aandoening.
Het geheim van eczeemvriendelijk grasland is een laag fructaangehalte. Fructaan is een koolhydraat dat vooral in de stengel van de plant zit. Bij het afbraakproces van fructaan ontstaan gassen en toxinen die door de lever en de huid worden uitgescheiden. Een teveel kan leiden tot stofwisselingsstoornissen en een verzwakt immuunsysteem, wat de gezondheid van huid van het paard kan beïnvloeden.
Om het fructaangehalte van de paddock zo laag mogelijk te houden, kunnen de volgende zaken in overweging worden genomen:
- Opnieuw (her)inzaaien: let op grassoorten met een laag fructaangehalte (zoals timoteegras), rood zwenkgras, kropaar, weidevossenstaart
- Regelmatig bemesten: vermindert het fructaangehalte
Ook bij het bouwen van weideafsluitingen kan je eczeemvriendelijk te werk gaan: houten hekken zijn welkome schuurplekken voor het geïrriteerde paard. Een elektrische afrasteringen is daarom raadzaam voor paarden met eczeem. Evenals afrasteringen van gladde materialen zoals metaal, waartegen het paard niet kan schuren.
Wennen aan de wei:
Het wennen aan de wei bij het begin van het weideseizoen gaat gepaard met een enorme verandering van de voeding van het paard. Het hoge proteïne- en fructaangehalte van de weide vormt ook een uitdaging voor het metabolisme van gezonde paarden. Aangezien het proteïne- en fructaangehalte van de grassen zeer hoog is, vooral in het voorjaar, kunnen paarden die gevoelig zijn voor zomereczeem daar sterk op reageren. En daarom is vooral voor hen „het wennen aan de wei“ behoedzaamheid geboden.
Tips om ‚het wennen aan de wei‘ vlot te laten verlopen:
- Geef hooi voor het grazen (dit zal de honger verminderen en het paard zal niet zo gulzig eten)
- Vermijd krachtvoer onmiddellijk voor en na het grazen!
- Wanneer de temperatuur stijgt, daalt het fructaangehalte, wanneer de temperatuur daalt, stijgt het fructaangehalte. Het fructaangehalte is bijzonder hoog in de lente en de herfst, wanneer het ’s nachts koud is en overdag warm en zonnig. Op dergelijke dagen dient de weide gang te worden vermeden of tijdelijk beperkt.
- Het is het beste om ’s middags te beginnen, wanneer het fructaangehalte lager is dan ’s ochtends
- Begin met 10-15 minuten grazen (ook met de hand gecontroleerd!) en verhoog dit elke tweede tot vierde dag met 15 minuten
- Laat het paard vanaf de tweede week een uur ’s morgens en een uur ’s avonds grazen en verhoog dit elke tweede dag met een half uur
- Voorzichtig! Als de weidegang van het paard onderbroken wordt, b.v. door een verwonding of ziekte, is het absoluut noodzakelijk weer van voren af aan te beginnen!
- Hou het paard goed in de gaten! (Wees voorzichtig als de benen pijnlijk zijn of de hoeven warm zijn)
- Gebruik een voerrem: om het paard niet te veel fructaanrijk gras te laten eten, kan een voerrem ook de consumptie beperken
5. Stalling
Voor ieder paard is een goede stalling van toepassing – ongeacht of het gezond of ziek is. Het is vanzelfsprekend een paard dat last heeft van zomereczeem (SME) te beschermen tegen insectenbeten. Het paard permanent op stal houden is echter geen juiste maatregel. Factoren zoals gebrek aan beweging en zwaarlijvigheid kunnen ook invloed hebben op de oorzaak van zomereczeem. Het is belangrijk om het paard dagelijks te laten grazen – inclusief gepaste maatregelen om insecten te weren. Het is ook belangrijk dat het paard de mogelijkheid heeft om zich zelfstandig terug te trekken als de insecten te veel overlast veroorzaken. Een donkere schuilplaats die te allen tijde toegankelijk is, met extra een stroken-gordijn, kan het paard momenten van rust bieden tijdens het stressvolle insectenseizoen. Indien dit niet mogelijk is, moet het paard tijdelijk uit de weide worden gehaald.